HARAM AYLAR, HÜRMETE LAYIK AYLAR

Haram aylar ne demektir? Haram aylar hangi aylardır?

Arapça tabirle, EŞHURU`L-HURUM, Haram Aylar, hürmete layık aylar, Recep, Zilkâde, Zilhicce, Muharrem aylarıdır. Bu aylarda insanlar hac için hazırlık yapar ve Zilhicce ayında da Kabe’ye hac etmeye gelirlerdi. Haram aylar, Hz. İbrahim(AS)den beri arapların kullandıkları, Kameri aylardandır. Bu aylarda savaş yapmak yasak olduğu için bu adı almıştır.

Daha sonra, Câhiliye devrinde Araplar arasında Haram Aylar adı verilen bu dört ayda, birbirleriyle savaşlar yapılmazdı. Bu aylarda panayırlar kurulur, şiir yarışmaları yapılır; yahudiler, hristiyanlar ve puta tapıcılar dinlerini yayarlardı. Eğer bu barış aylarında savaş olursa, yasak çiğnendiği için “Ficâr savaşı” denirdi.

Hicret, İslâm tarihinde bir dönüm noktası olduğu için hicretin yapıldığı ay olan Muharrem ayı Hz. Ömer (RA)zamanında takvim başlangıcı olarak kabul edilmiştir. Böylece hicretin yapıldığı yıl birinci yıl olmak üzere hicri kameri yıl ortaya çıkmıştır. Muharrem ile başlayıp Zilhicce ile sona eren hicrî-kamerî senenin ayları şunlardır: Muharrem, Safer, Rebîulevvel, Rebîulâhir, Cemâzilevvel, Cemâzilâhir, Receb, Şâban, Ramazan, Şevvâl, Zilkâde, Zilhicce.

Kur`an`da haram aylar Tevbe suresinde yer alır:

“Gökleri ve yeri yarattığı gündeki yazısına göre Allah`ın katında ayların sayısı onikidir. Bunlardan dördü haram (ay)lardır. İşte doğru din budur. O aylar içinde (konulmuş yasağı çiğneyerek) kendinize zulmetmeyin ve Allah`a ortak koşanlar nasıl sizinle topyekün savaşıyorlarsa siz de onlarla topyekün savaşın ve bilin ki Allah (günahlardan) korunanla beraberdir. Haram ayı içinde savaşmak yasaklanmıştı. Bu ayda savaşmak için haram ayını başka bir aya ertelemek, küfürde daha ileri gitmektir. İnkâr edenler onunla saptırılır. O (haram ayını) bir yıl helâl sayarlar, bir yıl haram sayarlar ki, Allah`ın haram kıldığının sayısını çiğneyip, Allah`ın haram kıldığını helâl yapsınlar. Yaptıkları işin kötülüğü kendilerine süslü gösterildi Allah kâfirler toplumuna yol göstermez.”( Tevbe, 36-37 ayet)

Peygamberimiz (ASM) Veda Hutbesi`nde haram aylar konusunda şöyle buyurmaktadır:

“Ey insanlar, harb edebilmek için haram ayların yerlerini değiştirmek, şüphesiz ki küfürde çok ileri gitmektir. Bu, kafirlerin kendisiyle dalalete düşürüldükleri bir şeydir. Bir sene helâl olarak kabul ettikleri bir ayı öbür sene haram olarak niçin kabul ederler. Cenâb-ı Hakk`ın helâl ve haram kıldıklarının sayısına uydurmak için bunu yapıyorlar. Onlar Allah`ın haram kıldığına helâl, helâl kıldığına da haram derler. Hiç şüphe yok ki zaman, Allahu Teâlâ`nın yarattığı gündeki şekil ve nizamına dönmüştür. Sene oniki aydır; dördü haram aylardır; üçü peşpeşe gelir: Zilkâde, Zilhicce, Muharrem ve Şaban`la Cemâzilevvel arasındaki Mudar kabilesinin Receb`i (Mudar kabilesi Receb ayına çok hürmet ettikleri için böyle denilmiştir)”

Rabbim içinde bulunduğumuz bu ayları, dünyamıza, ahiretimize, akıbetimize en faydalı şekilde idrak etmeyi nasip etsin. Haram ayların hürmetine ümmetin birliğini dirliğini tekrar tesis eylesin. Amin