EHL-İ SÜNNET ALİMLERİ

Ehl-i Sünnet alimleri kaç ekoldür? Temel farklılıkları nelerdir?

Ehl-i sünnet alimleri, mütekaddimin (öncekiler) ve müteahhirin (sonrakiler) şeklinde iki ana ekole ayrılmışlardır. İslamın ilk üç asırında yetişmiş alimlere mütekaddimin alimleri denilir. Müteahhirun alimleri hicri üçüncü asırdan ve bilhassa beşinci asırdan sonra gelen alimlerdir.

Mütekaddimin(Öncekiler) alimleri daha ziyade Selef-i Salihin diye bilinen ilk üç asır alimleridir ki, bunlar Sahabeler, Tabiin(Sahabeleri görenler onlara tabi olanlar) ve Tebe-i tabiinler( Sahabeleri görmüş olanları görenler)dir. Temel fikir müteşabih ayetlere, yorum getirilmeden iman etmektir. Ayet ve hadislerde geçen ifadelere yoruma gitmeden aynı ile iman etmek ve bu ifadeler üstünde fazla kafa yormamak bu ekolün temel yaklaşımıdır.

Mütekaddimun alimlerinin ilk nesli Sahabedir. Peygamber Efendimiz (ASM)ı görmüş ve onun eğitiminden geçmişlerdir. Kur’an’a daha vakıftırlar. Kur’an konuştukları lisan ile inmiş ve inişine şahit olmuşlardır. İkinci nesil Tabiin ise Sahabenin eğitiminden geçmiştir. Bu onlara ayrı bir özellik vermiştir. Mezhep imamlarının tümü mütekaddimun alimlerindendir.

Müteahhirin(sonrakiler) uleması, ekolü İmam Eşari ve Maturidi ile başlar, günümüze kadar gelir. İtikadi,alanda yorum ve izah taraftarı; ameli alanda ise Selef-i Salihini taklit ediyorlar. Bu ekolün itikadi alanda selefe muhalefet etmesinin ciddi ve haklı gerekçeleri vardır. En önemli gerekçeleri, İslamiyetin genişlemesi ve yeryüzüne yayılmasıyla, Yunan felsefesinin İslam alemindeki ciddi tahribatlarına set çekmek ve Kur’an içindeki müteşabih ifadeleri kullanarak cahil insanlarda ortaya çıkacak fitneleri bertaraf etmektir.

Selef-i Salih dönemlerinde böyle sosyal yaralar olmadığı için, yoruma ve izaha ihtiyaç hissedilmemiştir. Her iki ekol de hak ekollerdir. Üstad Hazretleri Ehl-i sünnetin müteahhirin ve kelam alimleri ile aynı görüşte ve aynı çizgidedir. Bunun ispatı Risale-i Nurlarda o müteşabih ifadelerin yorum ve izahıdır.