İNSANIN ÜÇ TEMEL İBADETİ

”Namazın mânâsı, Cenâb-ı Hakkı tesbih ve tâzim ve şükürdür. Yani, celâline karşı kavlen ve fiilen Sübhânallah deyip takdis etmek; hem, kemâline karşı lâfzen ve amelen Allahu ekber deyip tâzim etmek; hem, cemâline karşı kalben ve lisanen ve bedenen Elhamdülillâh deyip şükretmektir.Demek, tesbih ve tekbir ve hamd, namazın çekirdekleri hükmündedirler. Ondandır ki, namazın harekât ve ezkârında, bu üç şey her tarafında bulunuyorlar. Hem ondandır ki, namazdan sonra, namazın mânâsını tekid ve takviye için, şu kelimât-ı mübareke, otuz üç defa tekrar edilir;  namazın mânâsı şu mücmel hülâsalarla tekid edilir.”( Dokuzuncu Söz)

Bediüzzaman Said Nursi Hazretleri,namazın önemi, manası ve beş vakitte kılınmasının izah edildiği Dokuzuncu Söz Risalesinde, insanın üç temel ibadeti ile Allah’ın üç temel vasfına işaret ediyor.

İnsanın kalben, bedenen, sözle olmak üzere üç temel ibadet şekli var. Bu ibadetleri de Allah’ın Celal, Cemal ve Kemal isim ve sıfatlarına mukabil gelmekte. Cenab-ı Hakk’ın Celal, Cemal ve Kemaline, ruhun, kalbin karşılığı ise namazdır.

İnsan, namaza başlarken iki elini kaldırır, ”Allah’ım iki dönyayı da arkama atıp, senin huzuruna duruyorum” diyip, Allah-u Ekber der. Allah’ın, Kemaline karşı sözle ve fiille Allah-u Ekber demek, Cenab-ı Hakk’ı tazimdir,hürmettir. Rükü, secde ve diğer rükunlar insanın Allah’ın huzurunda olmasının farkındalığını anlaması içindir.

İnsan namaz kılarken ”Allah’ım senin huzurunda iki büklüm oluyorum, senin büyüklüğün karşısında küçülüyor” Celal’in karşısında eğiliyor, azametin karşısında secde ediyorum. Senden başka kimsenin önünde egilmem, yüzümü yere sürmem, noksaniyetimi ilan etmem demektir. Celaline karşı, konuşarak,”Sübhanallah” demek, Cenab-ı Hakk’ı tesbih, şanını yüceltmektir.

Cenab-ı Hak bütün güzelliklerin kaynağıdır. Şu âlemin bütün güzelliği,Güzelliği ebedi, olan Rabbimizin güzelliğinin zayıf bir gölgesidir. İşte namaz, Rabbimizin bu güzelliğine ve bize karşı cemalî isimleriyle muamele etmesine karşı bir şükürdür. Bu şükür hem “Elhamdülillâh” sözünde hem de namazın hareket ve esaslarında mevcuttur.

İnsan, Allah-u Ekber ile sebebler aleminden sıyrılır, ihsan sahibine döner. Kemaline, sözlen ve halen hürmet eder, Celaline karşı sözle hareketle Sübhanallah deyip, Allah’ı yüce kılarken, Cemaline karşı kalben, lisanen ve bedenen Elhamdülillah deyip şükreder.