ABDULLAH BİN ZÜBEYR(RA)

Abdullah bin Zübeyr, Kureyş kabilesinin Esed bin Abdüluzza koluna mensuptur. Babası Cennetle müjdelenen Zübeyr bin Avvam, annesi Ebu Bekir-i Sıddıkın kızı Esma’dır. Hz. Aişe’de teyzesidir.

Abdullah, Mekke’den hicret eden müslümanların Medine’de doğan ilk çocuktur. Efendimiz (ASM)ın Medine’ye hicretinden sonra Yahudiler, ”Kahinlerimiz muhacirlere sihir yaptı, onların çocukları olmayacak” dedikodusunu etrafa yayıp, müslümanlara psikolojik baskı yapıyordu. Abdullah’ın doğumu ile Yahudilerin bu planları bozulmuştu. Müslümanlar ise sevinç içinde yeni doğan çocuğu Rasulullah’a götürdüler. Rasulullah onu kucağına aldı alnından öptü, ağzından onun damaklarına nur taneciği tükrüğünden sürdü ve adını Abdullah koydu. Ona dua etti.

Babası Zübeyr ve annesi Esma, Abdullah’ın en iyi bir şekilde yetişmesi için ellerinden gelen gayreti göstermişler. Abdullah yedi yaşına geldiğinde biat için Rasulullah’ın yanına götürdüler. Rasulullah tebesüm ederek biatını kabul etti. Abdullah, annesinden babasından bizzat Rasulullah’tan eğitim almıştır. Dedesi Ebu Bekir ve Teyzesi Hz. Aişe’den Ömer ve Osman gibi büyük sahabilerin egitim tedrisatından geçerek eğitimini tamamlamıştır.

Çocuk denecek yaşta babası ile birlikte Suriye’nin fethine katıldı. Yermük Savaşıda bulundu. Mısır’ın fethi sırasında bütün askeri harekatın içinde yer aldı. İfrikıye genel valisi Gregorios’un ile yapılan savaşta Gregorios’u bizzat öldürdü.

Mushaf haline getirilen Kur’an-ı Kerim’in nüshalarının çoğalması için kurulan dört kişilik heyette yer aldı. İbadete aşırı düşkün olan Abdullah ”mescid güvercini” diye anılmıştır. Namazı derin bir vecd ile kılardı. Efendimiz’den hayat prensiplerini almıştır. O gittiği yolu bilen akıllı imanlı kahraman bir sahabedir.

Muaviye’nin oğlu Yezid’in veliaht tayinine Abdullah bin Ömer, Abdurrahman bin Ebu Bekir ve Hz. Hüseyin ile birlikte karşı çıktı. Kerbela faciasından sonra da Yezid’e muhalefetin lideri haline geldi. Yezid’in üzerine ordu göndermesine rağmen Abdullah muhalefetten vazgeçmedi. Mekke’yi kuşatan Yezid’in askerleri attıkları yağlı paçavralar ile Kabe’de yangın çıkardılar. 64 gün süren kuşatma Yezid’in ölüm haberi üzerine son buldu. Yezid’in öldüğünü öğrenen Abduyllah bin Zübeyr ”Emirül Müminin” ünvanıyla halifeliğini ilan etti. Bu arada Yezid’in oğlu Muaviye ölünce Suriyeliler Mervan bin Hakem’e biat ettiler. Mervan’ın ölümü üzerine oğlu Abdülmelik halife oldu.

Hicaz, Yemen,İran,Irak ve Horasan halkı Abdullah bin Zübeyr’e biat etti. Suriye, Filistin ve Mısır’da Abdülmelik hüküm sürmeye başladı. Bu süreç 10 yıl kadar sürdü. Bir süre sonra Hicaz hariç her yer Abdülmelik’in idaresine girdi. Abdülmelik Haccac bin Yusuf es Sekafi’yi 2000 kişilik bir kuvvet ile Mekke’ye gönderdi Daha sonra ise Haccac’ın Mekke’ye tarruz izni ile 5000 kişilik bir takviye kuvveti sevketti. Haccac Mekke önlerine gelerek şehri kuşatttı. Mekke’yi mancınıklarla taşa tuttu. Daha sonra hac menasikinin bitmesine kadar şehre hucümu durdurdu. Muhasaranın altıncı ayında yiyeceklerin bütün bütün tükenmesi üzerine Abdullah’ın taraftarları kendisini terk etmeye başladılar.

Annesi Esma bin Ebu Bekir’in yanına giden Abdullah, anasının gittiği yolun doğru olduğuna inanıyora mücadeleye devam etmesini tavsiye etmesi üerine teslim olma yerine kahramanca dövüştü. Atılan mancınık taşlarından birisi kafasına gelen Abdullah orada şehid oldu. Haccac cesedini darağacına astı. Kafasını keserek Suriye’ya gönderdi. Bir süre sönra da defnine izin verdi.

İslam dünyasının yarıya yakın kısmına on yıl kadar halifelik eden Abdullah bin Zübeyr, kimseye saldırmamış, bilakis kendisi Mekke’de saldırıya uğramıştır. 73 yaşında şehid olmuştur.