ADİYY BİN HATEM (RA)

Adiyy bin Hatem,cömertliği ile meşhur Hatem-i Tai’nin oğludur. Babasının vefatından sonra Tayy kabilesinin reisi olmuştur. Hıristiyan biri olarak tanınan Adiyy, İslam düşmanı idi. Hz. Peygamber, Tay kabilesi üzerine Hz. Ali(RA) kumandasında bir seriyye sevketti. İslam kuvvetlerine karşı koyamayan ve yenilen Adiyy bin Tai, ailesiyle birlikte Suriye sınırındaki Hıristiyan Arapların bulunduğu yere sığındı.

Hz. Ali(RA) Adiyy’in kızkardeşi Sefane’nin de bulunduğu pek çok kişiyi esir alarak Medine’ye döndü. Rasulullah’ın huzuruna getirilen Sefane müslüman olduğunu söyledi. Ve Peygamber Efendimiz(ASM) şöyle hitap etti:

”Ey Muhammed! Beni esaretten kurtarmanı rica ediyorum. Ben Hatam-i Tay’inin kızıyım. Babam, kendisine sığınanları korur, ihtiyaç sahiplerine yardım eder, açları doyurur, yemek yedirir, kendisinden bir şey isteyeni katiyyen reddetmezdi.”

Rasulullah,onu azat etti. Elbise, yiyecek, at deve ve harçlık vererek Şam’a kardeşi Adiyy’in yanına gönderdi. Adiyy, kız kardeşine yapılan bu muameleden memnun oldu. Sefane bint-i Hatem’in İslamı Adiyy’e anlatması ve teşvikleri sonucu Medine’ye gitmeye ve Rasulullah ile görüşmeye karar verdi. Hazırlığını yaparak Medine’ye geldi. Adiyy bin Hatem, bundan sonrasını şöyle anlatır:

”Medine’ye geldim. Rasulullah mescidde imiş, oraya gittim. Huzuruna varıp selam verdim. Bana, ”Kim siniz?” buyurdu. Ben de ”Adiyy bin Hatem’im” dedim. Bana, ”Ey Adiyy bin Hatem İslam ol kurtul!..” buyurdu. Ben, ”Benim dinim var” dedim. Rasulullah bana üç kere teklif etti. Ben de ”Benim dinim var” dedim.

Rasulullah, ”Ben senin dinini senden daha iyi bilirim.” diyerek, ”Söyle bakalım sen Hıristiyanlıkla, Sabiilik arasında bir din olan Rükusi değil misin? Halkın içinde ganimetlerin dörtte birini alarak geçinmiyor musun?” dedi. Bir anda utandım. Çünkü, O başkalarının bilmediği şeylerden haberdardı. İçimden ” Vallahi doğru söylüyor. O bir peygamber”dedim.

Rasulullah, devamla ”Ya Adiyy!.. Seni İslam’a girmekten alıkoyan nedir? Allah’tan başka ilah var mı? Neden çekiniyorsun? Seni Allah büyüktür demekten alıkoyan nedir?” buyurdu. Bu sözler üzerine derhal kelime-i şehadet getirip İslam’la şereflendim.”

Müslüman olan Adiyy bin Hatem kabilesinin başına geçip reisliğe devam etti. Kabilesinin tamamının İslamiyeti kabul etmesini sağladı. İslam Devletine karşı görevlerini eksiksiz yerine getirdi. Hz Ebu Bekir (RA)ın hilafeti döneminde arap kabilelerinin İslam’dan döndüğü ve devlete baş kaldığı zamanda kabilesine hakim olarak en küçük bir kıpırdanışa bile izin vermedi.

Adiyy bin Hatem, bu dönemde Halid bin Velid kumandasında Suriye seferine, Hz. Ömer zamanında ise Irak’ın fethine ve Kadisiye savaşına katıldı. Irak’ın fethinden sonra oraya yerleşti.

Babası Hatem-i Tayi gibi cömert bir insan olan Adiyy bin Hatem’e sahabeler çok hürmet ederdi. Uzun ömürlü sahabeler arasında yeralan Adiyy bin Hatem, 120 yaşlarında iken Küfe’de vefat etmiştir.